یارانه‌ای که «نان» فخاران را «آجر» کرد

به فاصله چند روز پس از اجرای فاز اول قانون هدفمندی یارانه‌ها و به تبع آن افزایش قیمت حامل‌های انرژی، دولت ساز و کارهای متعددی را برای حمایت از صنایع مختلف تعریف کرد. پرداخت تسهیلات از منابع آزاد شدن قیمت‌ حامل‌های انرژی به صنایع برای نوسازی خطوط تولید یکی از برنامه‌هایی بود که وزارت سابق صنایع و معادن تاکید ویژه‌ای بر آن داشت. اما با گذشت بیش از دو سال از اجرای فاز اول هدفمندی یارانه‌ها صنایع کشور همچنان در صف بی‌انتهای دریافت تسهیلاتی قرار دارند که به گفته فعالان این بخش امیدی چندانی به آن نمی‌رود.

کوره‌های آجرپزی یکی از صنایع انرژی‌بری محسوب می‌شود که به واسطه استفاده از ماشین‌آلات و تجهیزات فرسوده و قدیمی مصرف سوخت بسیار زیادی دارد. بر اساس مصوبه دی‌ماه 89 ستاد هدفمندی یارانه‌ها مقرر شد تا تسهیلات 50 تا 100 میلیون تومانی کم‌بهره به تولیدکنندگان آجرهای ماشینی و نیمه ماشینی دارای پروانه بهره برداری برای نوسازی فرآیند تولید و تغییر سیستم مصرف سوخت بین پرداخت شود.

به موازات این اقدام وزارت سابق صنایع و معادن اعلام کرد ایجاد شهرک‌های صنعتی مصالح ساختمانی نوین را در دستور کار قرار داده است. اما در روزهایی که شایعات اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها به گوش می‌رسد، نه خبری از پرداخت تسهیلات حمایتی به فخاران شدن است و نه این‌که شهرک‌های صنعتی تولید مصالح ساختمانی نوین در کشور راه‌اندازی شده است.
رئیس اتحادیه فخاران تهران با بیان این‌که کوره‌های آجرپزی در وضعیت بحرانی به سر می‌برند، گفت: در فاز اول هدفمندی یارانه‌ها قرار بود در قبال افزایش قیمت حامل‌های انرژی تسهیلاتی را برای نوسازی خطوط تولید کوره‌های آجرپزی پرداخت شود، اما متاسفانه تاکنون این برنامه عملیاتی نشده است.
مرتضی منبع‌چی در گفت‌وگو با تسنیم ، افزود: یکی دیگر از مواردی که مهم‌تر از پرداخت تسهیلات بود مربوط به دستور‌العمل رئیس‌جمهوری در خصوص گازرسانی به کوره‌های آجرپزی بود.
وی با یادآوری این‌که پس از هدفمند شدن یارانه‌ها قیمت مازوت از 8.9 تومان به 200 تومان افزایش یافت، ادامه داد:  بر اساس دستورالعمل فوق به شرکت ملی گاز ابلاغ شد که ظرف یک سال باید زیرساخت‌های گازرسانی به کوره‌های آجرپزی را آماده کند، در غیر این‌صورت وزارت نفت باید 50 تومان از قیمت مازوت را به فعالان بخش آجرپزی برگرداند.
وی با بیان این‌که متاسفانه این اتفاق نیفتاد، افزود: تهیه کردن سوخت به قیمت تقریبا 20 برابری برای ما بسیار سخت است، این در حالی است که وزارت نفت پیش از فاز اول قانون هدفمندی یارانه‌ها سوخت را به‌صورت سه و شش ماهه در اختیار کوره‌های آجرپزی قرار می‌داد، اما در حال حاضر نه تنها سوخت را به‌صورت ماهانه تحویل می‌دهد بلکه میزان آن را نیز کاهش داده است.
رئیس اتحادیه فخاران تهران با تاکید بر این‌که برای شرایط کنونی تولید کشور باید گریه کرد، تصریح کرد: بارها مشکل فخاران از طریق وزارتخانه‌های نفت و صنعت، معدن و تجارت پیگیری کردیم، اما تاکنون به جایی نرسیده‌ایم.
منبع‌چی با بیان این‌که هم‌اکنون دولت برای ایجاد یک شغل باید 40 تا 50 میلیون تومان هزینه کند، اظهار کرد: به جای صرف اعتبارات بسیار بالا، بهتر است دولت اشتغال کنونی را با کمترین هزینه حفظ کند.
وی با یادآوری این‌که در حال حاضر 200 کوره آجرپزی فعال داریم که با 20 درصد از ظرفیت خود کار می‌کنند، گفت: یکی از مهم‌ترین مشکلات فعالان این بخش این است که از دستگاه‌های قدیمی استفاده می‌کنند، به‌عنوان مثال عمر دستگاه‌های سوخت‌پاش بیش از  40 سال است و به دلیل فرسودگی باعث افزایش هزینه‌های تولید می‌شود.
منبع‌چی در ادامه با اشاره به این‌که کارگروه‌های مرتبط با حوزه صنایع و بازرگانی عملکرد دوگانه‌ای دارند، افزود: بیش از دو سال است که برخی از فخاران در صف دریافت 50 و 100 میلیون تومانی برای نوسازی فرآیند تولید و تغییر سیستم مصرف سوخت هستند، اما این کارگروه توجه چندانی به نیاز فعالان این بخش نداشته است.
به گفته وی، بسیار از کوره‌های آجرپزی کشور از سال 89 تاکنون تعطیل شده‌اند و فرصت‌های شغلی بسیار از بین رفته است.